Wyżyna Krakowsko-Częstochowska, nazywana też Jurą Krakowsko-Częstochowską, należy do wyjątkowo malowniczych i atrakcyjnych turystycznie regionów Polski. Swoją sławę zawdzięcza zróżnicowanej rzeźbie terenu, licznym ostańcom skalnym, głębokim dolinom, budowanym tu w średniowieczu zamkom, a także, a może przede wszystkim, jaskiniom. Niektóre mają przygotowane trasy turystyczne, inne zwiedza się samodzielnie, a duża część dostępna jest tylko dla speleologów.
Jaskinie na Jurze i ich historia
Jura Krakowsko-Częstochowska to wyjątkowy region, który był w okresie prehistorycznym kilkukrotnie zalewany ciepłymi wodami morskimi. Na dnie morza powstawały skały osadowe tworzące się w wyniku opadania skorupiaków i innych morskich zwierząt.
Gdy morze się wycofało, teren Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej poddawany był przez miliony lat działaniu wody, wiatru i mrozu. Wapienne, miękkie skały były wypłukiwane i wywiewane, a zimą tworzyły się w nich pęknięcia i szczeliny. W ten sposób w ciągu tysiącleci powstały głębokie wąwozy, doliny rzeczne, ostańce skalne, a przede wszystkim jaskinie.
W okresie prehistorycznym jaskinie jurajskie były w części zamieszkane przez ludzi pierwotnych, co potwierdziły badania archeologiczne np. w Jaskinie Wierzchowskiej Górnej. Znajdowano tu ślady ognisk, fragmenty naczyń, a w wielu jaskiniach także kości zwierząt jaskiniowych, w tym niedźwiedzia, wilka czy nawet lwa.
Od czasów średniowiecza jaskinie były już użytkowane sporadycznie, jako miejsce ucieczki, składy czy kryjówki. Najbardziej znanym z takich miejsc jest Jaskinia Łokietka na terenie Ojcowskiego Parku Narodowego. Ponowne „odkrycie” jaskiń jurajskich nastąpiło na przełomie XVIII i XIX w., gdy coraz liczniej zaczęli się nimi interesować naukowcy i turyści. Obecnie wiele z nich to atrakcje odwiedzane każdego roku przez tysiące zwiedzających.
Jura Krakowsko-Częstochowska — jaskinie, które warto odwiedzić
Największa jaskinia Jury, którą można zwiedzać z przewodnikiem, to Jaskinia Wierzchowska Górna na terenie Parku Krajobrazowego Dolinki Krakowskie. Turystów zachwyca w niej wspaniała szata naciekowa na sklepieniu, a przy odrobinie szczęścia można też zobaczyć mieszkające w niej nietoperze. Od zwierząt tych wzięła swoją nazwę Jaskinia Nietoperzowa w Dolinie Będkowskiej, która także posiada bogatą jak na nasze tereny szatę naciekową.
W województwie śląskim znajduje się dostępna pod opieką przewodnika Jaskinia Głęboka w Górze Zborów. W przeszłości wykorzystywano ją jako kamieniołom i do dziś można oglądać w niej ślady pracy górników.
Zwiedzanie jaskiń Jury Krakowsko-Częstochowskiej
Oprócz wspomnianych 5 jaskiń, które można zwiedzać z przewodnikiem, kolejnych kilkanaście, jest łatwo dostępnych i bezpiecznych do zwiedzania nawet dla przeciętnego turysty. Są to między innymi Jaskinia w Rezerwacie Zielona Góra, Jaskinia w Sztraszykowej Górze, Jaskinia Ostrężnicka, Grota Niedźwiedzia w Złotym Potoku. Wchodzi się do nich zwykle na kilkadziesiąt metrów, a dno jest bezpieczne i pozbawione zapadlisk czy uskoków.
Wybierając się na zwiedzanie jaskiń należy zabrać ze sobą ciepłą odzież, gdyż pod ziemią temperatura nawet w upalne dni może wynosić zaledwie kilka stopni oraz sprawną latarkę z naładowanymi bateriami.
polecamy:
partnerzy:
