Dolina Chochołowska należy do najpopularniejszych miejsc w Tatrach odwiedzanych przez turystów. Choć znajduje się stosunkowo daleko od Zakopanego, na zachodnim skraju polskiej części Tatr, to odwiedzana jest o każdej porze roku. Decyduje o tym kilka czynników, wśród których oczywiście malownicze krajobrazy są na pierwszym miejscu. Pozostałe to wygodna droga prowadząca jej dnem i umożliwiająca np. swobodne poruszanie się z małymi dziećmi oraz kilka sposobów jej pokonania.

Dolina Chochołowska – długość i położenie

Dolina Chochołowska znajduje się w Tatrach Zachodnich, wbrew nazwie, na terenie wsi Witów, a nie Chochołów. Jej nazwa pochodzi od drugiej miejscowości, ale odwołuje się do czasów, kiedy były to tereny wypasowe należące do tej właśnie wsi. Wylot doliny, a także parking, na którym można zostawić samochód, znajdują się na Siwej Polanie. Dnem doliny płynie Chochołowski Potok, który przy samym ujściu do Czarnego Dunajca nosi już nazwę Siwej Wody.

Cała Dolina Chochołowska ma długość 10 km i jest to najdłuższa oraz największa dolina w polskich Tatrach. Jej powierzchnia to 35 km2. Dolna część doliny tworzy malowniczy wąwóz, w którym znajdują się zwężenia nazywane Niżnią i Wyżnią Bramą Chochołowską. Górna część doliny rozszerza się i to właśnie tu znajduje się znana z setek zdjęć Polana Chochołowska ze schroniskiem i dawnymi szałasami pasterskimi. Do głównej części doliny opada kilkanaście mniejszych, którymi w większości płyną potoki.

Historia Doliny Chochołowskiej

W przeszłości Dolina Chochołowska była własnością mieszkańców wsi Chochołów, którzy prowadzili tu wypas. Ze względu na jej powierzchnię, jeszcze przed II wojną światową pasło się tu nawet do 4000 owiec oraz kilkaset sztuk bydła. Oprócz gospodarki pasterskiej, w Dolinie Chochołowskiej prowadzono też prace górnicze, wydobywając głównie rudy żelaza, które były transportowane do Kuźnic.

Turyści zainteresowali się Doliną już na początku XIX w., ale bardziej masowy ruch turystyczny rozpoczął się dopiero przed I wojną światową. Stało się to za sprawą Towarzystwa Tatrzańskiego, które wybudowało schronisko przy wylocie Doliny Starorobociańskiej. W okresie międzywojennym następne stanęło też na Polanie Chochołowskiej. W tym czasie w dolinie bardzo mocno rozwijało się narciarstwo.

W okresie II wojny światowej w Dolinie Chochołowskiej ukrywały się grupy partyzancie, wykorzystując do tego schronisko oraz szałasy pasterskie. Odbywały się tu także szkolenia partyzanckie. W styczniu 1945 r. Niemcy przeprowadzili szeroko zakrojoną akcję likwidacji grup partyzanckich w tym rejonie. Podczas walk spłonęło schronisko oraz wiele szałasów.

Polana Chochołowska

W 1953 r. na Polanie Chochołowskiej otwarto jedno z największych tatrzańskich schronisk, które dysponuje dziś około 120 miejscami noclegowymi. Poniżej niego rozciąga się polana z drewnianymi szałasami pasterskimi, która jest jednym z najbardziej znanych tatrzańskich widoków. Na polanie stoi też drewniana kaplica wybudowana w 1958 r. przez pasterzy prowadzących wypas. To właśnie przy niej kręcono sceny serialu Janosik po ślubie zbójnika z Maryną. Jednak magia kina sprawiła, że nowożeńcy nie opuszczali tej właśnie niewielkiej kaplicy, a znajdujący się kilkadziesiąt kilometrów od Tatr średniowieczny kościół w Dębnie jest dziś wpisany na listę UNESCO.

Polana Chochołowska słynie z kwitnących tu wiosną krokusów. Są one magnesami, które zwykle na początku kwietnia przyciągają prawdziwe tłumy.

Turystyka w Dolinie Chochołowskiej

Dolina Chochołowska jest jednym z najczęściej odwiedzanych miejsc w Tatrach. Wchodzi w skład Tatrzańskiego Parku Narodowego i za wstęp do niej pobierane są opłaty w postaci biletu, który można kupić online lub na miejscu. Dolina nie jest jednak własnością Parku, ale Wspólnoty Ośmiu Uprawnionych Wsi z siedzibą w Witowie. Gospodarze mogą tu prowadzić prace pod nadzorem parku. Dotyczą one zarówno wypasu, jak i pozyskiwania drewna.

Dnem Doliny poprowadzony jest zielony szlak pieszy, którym w około 2 h można dojść wygodną drogą do schroniska na Polanie Chochołowskiej. Dolną część doliny do Niżnej Bramy Chochołowskiej można też przejechać kolejką turystyczną Rakoń. Wyżej, bo na samą Polanę, dojeżdżają konne bryczki. Dolina Chochołowska jest też jedną z nielicznych w Tatrach dostępną dla rowerów. Do Leśniczówki znajdującej się u ujścia Doliny Starorobociańskiej (ok. 40 min przed schroniskiem) można dojechać rowerem własnym lub wypożyczonym na Siwej Polanie. Znajdują się tu stojaki rowerowe.

Dolina Chochołowska jest dobrym punktem wyjścia w Tatry Zachodnie. Spod schroniska można odbyć trwającą około 4 h 30 min wycieczkę okrężną przez Grzesia i Rakoń na Wołowiec, skąd Wyżnią Doliną Chochołowską można wrócić na Polanę Chochołowską. Także z Polany Chochołowskiej czerwony szlak prowadzi Doliną Jarząbczą na Trzydniowiański Wierch z zejściem na Polanę Trzydniówka. Odgałęzienie tego szlaku oznaczone kolorem zielonym pozwala wejść na Kończysty Wierch. Z kolei z niższej części Doliny warto ruszyć czarnym szlakiem w Dolinę Starorobociańską i dalej na Ornak, Starorobociański Wierch lub Błyszcz. Z okolic Leśniczówki żółtym szlakiem można przejść przez Dolinę i Przełęcz Iwaniacką do schroniska na Hali Ornak i do Doliny Kościeliskiej.