Zator jest niewielkim miasteczkiem leżącym na zachód od Krakowa. Jeszcze na przełomie XX i XXI w. mało kto wiedział o jego istnieniu. Wszystko zmieniło się po powstaniu Energylandii, największego w Polsce Parku Rozrywki, który przyciąga tu co roku setki tysięcy odwiedzających. I choć kompleks jest tak rozbudowany, że spędzenie w nim jednego dnia to często zdecydowanie za mało, to rozrywkę można połączyć ze zwiedzaniem okolicy. A atrakcji tu nie brakuje, podobnie jak możliwości noclegowych.
Książęcy Zator
Istniejący od XII w. Zator zakładali osadnicy pochodzący z terenów dzisiejszych Niemiec. Stąd wówczas jego druga nazwa Neustadt. Dość szybko miasto stało się siedzibą książąt z rodu Piastów władających Księstwem Zatorsko-Oświęcimskim. Wznieśli oni warowny zamek, który w późniejszych wiekach stracił swoje cechy obronne i został przebudowany na barokową rezydencję. Ostatnią przebudowę budowla przeszła w XIX w., kiedy zyskała cechy neogotyckie. Dziś znajduje się w rękach potomków ostatnich przedwojennych właścicieli, rodziny Potockich i można go oglądać głównie z zewnątrz.
Miasteczko ma zachowany średniowieczny układ ulic, a w jego zachodniej części przetrwały pozostałości murów miejskich. Ze względu na wielokrotne pożary i zniszczenia wojenne w centrum przeważa XIX w. zabudowa z ładnymi, eklektycznymi kamieniczkami. Na uwagę zasługuje też gotycki kościół z XIV w., w którego kryptach spoczywają członkowie rodziny Potockich, a także adiutant Napoleona Stanisław Wąsowicz.
Ekozwiedzanie w Ekomuzeum
Co można robić w Krainie Karpia oprócz łowienia ryb i zwiedzania hodowli? Mnóstwo ciekawych rzeczy. Zrzeszone w związku gminy Brzeźnica, Polanka Wielka, Spytkowice, Przecieszów, Osiek, Tomice oraz Zator stawiają na ekoturystykę, bliskość z przyrodą oraz kultywowanie lokalnych zwyczajów. Działają tu warsztaty, w których można wziąć udział np. w zajęciach dawnych rzemiosł, ludowego rękodzieła czy przygotowywania tradycyjnych potraw. W ofercie są też rejsy galarem, wycieczki wędkarskie czy zwiedzanie izb regionalnych, niewielkich lokalnych muzeów, zabytkowego spichlerza i chat, wioski wikliniarskiej oraz mini zoo. To ostatnie jest szczególnie chętnie odwiedzane przez dzieci, które mogą tu głaskać zwierzęta i uczestniczyć w ich karmieniu.
Drezyną do Orlego Gniazda
W przeszłości okolice Zatora znajdowały się na pograniczu Śląska i Małopolski znajdujących się w dwóch różnych państwach. Z tego względu w średniowieczu wznoszono wzdłuż granicy zamki, które w razie wojny miały być pierwszą przeszkodą broniącą dostępu w głąb kraju. Na północ od Zatora zlokalizowane są ruiny dwóch średniowiecznych warowni. Pierwsza z nich to Zamek Lipowiec w Babicach, z którego zachowały się ściany oraz masywna wieża. Jeszcze większe wrażenie robi zachowany w stanie trwałej ruiny zamek Tenczyn w Rudnie. Jest rozległy i jak na swój wiek bardzo dobrze zachowany. Z łatwością można sobie wyobrazić jak wielką przeszkodą był dla ówczesnych wojsk.
Obydwa zamki otaczają doskonale nadające się do wycieczek pieszych i rowerowych, cenne przyrodniczo tereny. W Babicach można spacerować po ścieżkach Rezerwatu Lipowiec, zaś w Rudnie korzystać ze szlaków Tenczyńskiego Parku Krajobrazowego. Inną atrakcję Rudna jest znajdujące się w pobliżu zamku prywatne Muzeum Agatów, w którym można podziwiać skamieniałości i okazy cennych kamieni.
Nietypową atrakcją okolic Zatora jest możliwość przejażdżki drezyną rowerową. Trasa Lokalnej Kolei Drezynowej z Regulic do Alwerni uruchomiona została w 2017 r. i jest jedną z trzech tego typu w Polsce (dwie pozostałe znajdują się w Bieszczadach i na Lubelszczyźnie). Odcinki liczące od 7 do 13 km pokonuje się drezynami rowerowymi napędzanymi siła własnych mięśni. To doskonały sposób na połączenie aktywności ze zwiedzaniem okolicy.
polecamy:
partnerzy:
