Małopolska to region o bardzo bogatej historii, której przejawem są zachowane do dzisiejszego dnia zabytki. Są wśród nich liczne zamki i pałace, zarówno królewskie i książęce, jak i należące w przeszłości do rodzin magnackich i szlacheckich. Wiele z nich udostępnione jest dziś dla turystów. Ich zwiedzanie to niezwykła podróż w czasie i żywa lekcja historii. Co można zwiedzać w Krakowie i jego okolicach.
Wawel – najważniejszy zamek w Małopolsce
Choć zamków w Małopolsce jest całkiem sporo, to jeden z nich wysuwa się zdecydowanie na prowadzenie. To znajdujący się w Krakowie Zamek na Wawelu. Dawna siedziba władców Polski stoi na skalistym wzniesieniu nad Wisłą. Zamek ma swoje początki w XI w., gdy znajdowało się tu palatium. Jego pozostałości zostały odkryte podczas prac wykopaliskowych. Zamek był rozbudowywany w kolejnych wiekach, a już na przełomie XI i XII w. obok niego stanęła katedra. Jej reliktem jest Krypta św. Leonarda znajdująca się w podziemiach dzisiejszej katedry wawelskiej.
Swój dzisiejszy kształt zamek zawdzięcza przede wszystkim przebudowie z czasów Zygmunta Starego. Dodano wówczas jeden z najbardziej charakterystycznych jego elementów, czyli dziedziniec otoczony renesansowymi krużgankami. Z czasów przebudowy pochodzi też olśniewająca kaplica zygmuntowska w Katedrze Wawelskiej.
Zamek można podziwiać z zewnątrz, ale dla zwiedzających udostępnione są też komnaty i katedra wraz z jej podziemiami oraz skarbcem. W komnatach zamkowych znajduje się m.in. wspaniała kolekcja arrasów oraz cenne zbiory sztuki.
Dla dzieci atrakcją wizyty na Wawelu jest możliwość wejścia do groty nazywanej Smoczą Jamą, w której według legendy mieszkał smok wawelski.
Zamek w Niepołomicach – „Mały Wawel”
Niedaleko od Krakowa znajduje się miasto Niepołomice, które otaczają rozległe tereny leśne. Na rozkaz Kazimierza Wielkiego został tam zbudowany zamek w celach obronnych, ale też jako baza wypadowa dla królewskich polowań w Puszczy Niepołomickiej.
Zamek ma kształt czworoboku otaczającego rozległy dziedziniec. To właśnie od niego pochodzi określenie „mały Wawel”, ponieważ podobnie jak zamek w Krakowie posiada piękne krużganki.
Obecnie w niepołomickim zamku mieści się muzeum z bogatą ekspozycją dotyczącą myślistwa i łowiectwa, wystawę dzieł sztuki ze zbiorów Muzeum Narodowego w Krakowie oraz wystawy czasowe. Możliwe jest zwiedzanie z przewodnikiem, a wystawy mają charakter interaktywny. W zamku mieści się także hotel, centrum konferencyjne oraz restauracja.
Zamki Doliny Dunajca i Popradu
Jedną z najważniejszych, obok Wisły rzek Małopolski jest Dunajec i jego dopływ Poprad. W przeszłości, podobnie jak i obecnie ich dolinami prowadził ważny szlak handlowy w kierunku Węgier. Strzegły go strażnice i zamki obronne, w których straże czuwały nad bezpieczeństwem podróżnych.
Do dziś zachowało się kilka z nich, w tym odbudowane zamki Czchów i Tropsztyn, znajdujący się w ruinie zamek w Nowym Sączu oraz dwa monumentalne górskie zamki w Rytrze i Muszynie nad Popradem. Dwa ostatnie zachowane są w bardzo dobrym stanie i udostępnione zostały do zwiedzania. Są też wspaniałymi punktami widokowymi na okolicę.
Zamek w Wiśniczu – pocztówkowa siedziba magnacka
Nad wsią Stary Wiśnicz niedaleko Krakowa góruje monumentalny zamek, który w przeszłości należał do rodzin Kmitów oraz Lubomirskich. Wczesnobarokowa rezydencja z elementami renesansowymi ma kształt czworoboku z narożnymi wieżami. Otoczony jest fortyfikacjami bastionowymi, a całość przetrwała do naszych czasów w bardzo dobrym stanie.
W zamku prezentowane są obecnie wystawy związane z przeszłością zamku i jego wizerunkami z różnych epok. Udostępniono także część odrestaurowanych pomieszczeń, w tym kaplicę zamkową, salę balową, salę akustyczną oraz kryptę z sarkofagami Lubomirskich.
Zamki jurajskie – na dawnej granicy
Znajdująca się na północ od Krakowa Jura Krakowsko- Częstochowska jest szczególnie bogata w zamki. Ich budowa związana jest z działalnością Kazimierza Wielkiego, który umacniał ówczesną granicę Polski ze Śląskiem. Dziś część zamków znajduje się w województwie małopolskim, część zaś w województwie śląskim.
Wśród najbardziej znanych małopolskich zamków jurajskich są zachowany w doskonałym stanie zamek Pieskowa Skała z zamkowymi ogrodami i udostępnionymi do zwiedzania wnętrzami, zamki w Ojcowie, Korzkwi, Rabsztynie czy Bydlinie.
polecamy:
partnerzy:
